De afgelopen tijd worstel ik met mijn depressie. Het is bij mij niet zo erg dat ik geen uitweg meer zie, maar ik heb wel hulp gevraagd omdat ik hier niet in mijn eentje uit kom. Niet iedereen kan zelf om hulp vragen en voor voor sommige mensen voelt het leven als ondragelijk lijden. Als je in je omgeving te maken krijgt met suïcide pogingen en de nasleep daarvan, gaat je dat niet in de koude kleren zitten. Naar aanleiding van mijn verhaal vroeg mijn therapeute of ik bekend was met de levenseindekliniek en of die persoon daar misschien iets aan kon hebben. Ze raadde mij aan de documentaire ‘Veda beslist zelf‘ te kijken die gisteravond werd uitgezonden op NPO3.
Het verhaal van Veda
De documentaire draait om Veda die zich op haar 17e heeft aangemeld bij de levenseindekliniek. Euthanasie is op dat moment haar grootste wens. Ze wil al sinds haar elfde niet meer leven en heeft door de jaren heen verschillende diagnoses gekregen. Kun je op die leeftijd al zeker weten dat het nooit beter zal worden en is er echt sprake van ondragelijk lijden? Jessica Villerius volgde Veda anderhalf jaar lang en legde haar verhaal vast.
Allereerst vind ik het ontzettend moedig van Veda dat ze een brief geschreven heeft aan Jessica Villerius met daarin haar wens om iets na te laten. Ze zat in een buitengewoon zwaar traject en ik kan me goed voorstellen dat het zo persoonlijk is dat je daar helemaal geen camera’s bij wil hebben. Tegelijkertijd rust er een enorm taboe op euthanasie bij psychisch lijden. Je lichaam doet het tenslotte nog en ‘het zit in je hoofd’. Depressies en andere psychische klachten worden door veel mensen behoorlijk onderschat. Dat heeft er natuurlijk mee te maken dat zij dit (gelukkig) niet meegemaakt hebben, maar dat neemt niet weg dat het onbegrip pijn kan doen. Terug naar Veda. In mijn ogen is er enorm veel moed voor nodig om uit te spreken dat je zo’n wens hebt en dat ook nog op tv te durven doen. Opeens kent iedereen jouw verhaal en ze hebben er allemaal een mening over.
Pijn en verdriet
Het is verschrikkelijk rauw en pijnlijk als je ziet hoe zwaar het leven kan zijn. Als je op je 18e al zo veel hebt meegemaakt en een flink aantal diagnoses voor je kiezen hebt gekregen dan is het leven gewoon niet leuk. Daar kies je niet voor. Natuurlijk ben je liever gewoon gezond. Ik snap ook dat je een ander niet wilt belasten met het verdriet van jouw dood. Het feit dat er een keuze is en een uitweg waarbij je wel afscheid kunt nemen van je familie en vrienden vind ik wel belangrijk. Dat je zelf een beslissing mag nemen en dat je daarbij geholpen wordt. Dat ze jouw pijn serieus nemen. Het is waarschijnlijk niet gemakkelijk dat er een traject aan vooraf gaat waarbij je moet laten zien dat je echt alles geprobeerd hebt voordat je daadwerkelijk toestemming krijgt om te sterven. Dat wil je waarschijnlijk niet horen wanneer je de zware beslissing neemt om te vragen om euthanasie. Toch is het in mijn ogen goed dat het zo gaat. Ik vond ook dat de psychiater van de levenseindekliniek (Gerty Casteelen) mooi kon verwoorden hoe zij aankijkt tegen jongeren die zich aanmelden voor dit traject. Hoe pijnlijk het is dat iemand die zo jong is het leven niet meer ziet zitten, maar dat je dit tegelijkertijd wel serieus moet nemen. Depressies en psychiatrische klachten kennen helaas geen leeftijdsgrens.
Ik heb enorm veel respect voor de oma van Veda en de manier waarop zij om kan gaan met de pijn van haar kleindochter. Als moeder of oma is dit het laatste wat je je (klein)kind wenst, maar het feit dat ze zo haar best doet om het wél te begrijpen en haar te steunen in alles vond ik echt goud waard. Dat er daarnaast ook verdriet is en dat ze haar kleindochter helemaal niet wil missen, is natuurlijk de andere kant van het verhaal. Dat is ook niet zomaar over wanneer je iemand begrijpt. Het blijft gewoon ontzettend verdrietig.
Een mooi einde
Ik vond het mooi dat Veda gisteravond nog aan tafel zat om zelf haar verhaal te doen naar aanleiding van deze documentaire. Haar problemen zijn natuurlijk niet in één keer opgelost en het leven is ongetwijfeld nog steeds erg zwaar, maar dat ze voor nu de kracht heeft gevonden om door te gaan, vond ik een mooie plot twist in dit verhaal. Ik hoop dat haar verhaal mensen in laat zien hoe zwaar het leven kan zijn en dat het goed is dat de levenseindekliniek bestaat. Zodat mensen echt heel goed kunnen uitzoeken wat ze willen en dat ze uiteindelijk de juiste keuze kunnen maken, welke keuze dat ook mag zijn.
Heb je de documentaire gemist, maar ben je er wel nieuwsgierig naar? Veda beslist zelf (en andere documentaires) zijn terug te kijken op de site NPO3.
Geef een reactie